Kleurrijk

Kleurrijk is een woord wat zeer toepasselijk is voor de Barbet. Ze zijn grappig, slim, lief, trouw en ze maken je elke dag aan het lachen. Tegenwoordig is het woord ook steeds toepasselijker aan het worden voor de vachtkleuren, nu er meer en meer zandkleurigen geboren worden.

Eerlijk gezegd kan ik me niet druk maken over de kleur. Een hond kan voor mijn part paars met blauwe stipjes zijn. Als we even niet naar karakter en gezondheid kijken, is voor mij type nog altijd het belangrijkst. Dat kleur en type ook een relatie hebben is in veel rassen waar meerdere kleuren erkend zijn wel bekend en ik zie dat ook in de Barbets.

De kleuren die we nu zien zijn zwart, bruin en zand.

De basisbeginselen van de genetica worden vaak uitgelegd aan de hand van de kleuren zwart en bruin. Voor deze genen wordt de letter (en/of b) gebruikt.

De zandkleurige honden zijn hoogstwaarschijnlijk ‘recessief rood’ of ‘geel’ zoals dat in de genetische terminologie genoemd wordt. Hiervoor wordt de letter E(en/of e) gebruikt. Een hond met genotype ee, is rood/geel.

Het grappige met kleuren is dat wat wij aan de buitenkant kunnen zijn, niet altijd is wat er ook aan de binnenkant is. De buitenkant wordt fenotype genoemd. Wij zien dit:

Maar wat wij niet kunnen zien aan de binnenkant, genotype, kan iets meer zijn. Misschien zijn bovenstaande honden wel dit:

De gele kleur zou je kunnen zien als een extra ‘laag’, die over de basiskleur van de vacht (bruin of zwart) ligt. Dus een bruine of zwarte hond kan de geel-factor dragen, net als een gele hond genen draagt voor zwart en/of bruin.

Voor sommige honden is het makkelijk om te bepalen of gokken wat hun genotype is, of een deel van hun genotype. Een stamboom bekijken zegt vaak al heel wat. Voor andere honden, zal een kruising met een andere hond met een bepaald genotype uitsluitsel kunnen geven.

Er zijn een heleboel verschillende mogelijkheden en uitkomsten. Om te zien wat er uit een bepaalde combinatie kan komen: klik hier en kies de fenotypes van de ouderdieren. De verschillende mogelijkheden komen in beeld. Klik op het linkje eronder en de uitkomst komt tevoorschijn, inclusief de statistisch te verwachten verdeling van de kleuren van de nakomelingen.

Wat in het bovenstaande over kleuren niet meegenomen is, zijn de witte aftekeningen. Deze zijn namelijk geen kleur maar een patroon. Voor de witte aftekeningen zijn er 4 genen die samen de ’S-Serie’ genoemd worden.

S staat voor ‘solid’ ofwel ‘eenkleur’. Honden met genotype SS zullen geen witte aftekeningen hebben, of hoogstens een heel klein plekje.
Si is de afkorting voor Irish spotting, ofwel de standaard aftekeningen zoals we die zien bij bijvoorbeeld Collies.
Sp is voor ‘piebald’ ofwel ‘gevlekt’, waar er meer wit is en het ook willekeurig over het lijf verdeeld is.
Sw staat voor ‘extreme white piebald’ ofwel ‘extreem wit gevlekt’.

Het lastige bij deze serie genen is dat ze ‘incompleet dominant’ zijn. Een combinatie van deze genen kan dus een weer wisselende hoeveelheid wit geven.

Een paar ‘standaard’voorbeelden:
SiSi geeft een ‘normaal’ patroon zoals bij Collies.
Honden met een ‘mantel’ zoals Duitse Doggen, zijn SiSw.
SwSw geeft vaak witte lichamen met gekleurde hoofden.

Dan hebben we nog het G-gen, wat staat voor ‘Greying’ ofwel vergrijzend. Het is een dominant gen wat zorgt dat honden over hun hele lijf grijzer worden naarmate ze ouder worden. Het heeft niet te maken met het grijs van ouder worden. De gepigmenteerde haren worden vervangen voor ongepigmenteerde haren. Voor zover ik weet heeft dit bij de Barbet invloed op de bruine vachten, maar niet op de zwarte. Hoe dat werkt, weet ik niet.

Nogmaals, voor mij is de kleur van een hond niet belangrijk. Wat ik wel leuk vind, is de puzzel die kleurengenetica geeft. Al het bovenstaande is wat ik geleerd heb en wat ik heb gevonden door zoeken en lezen. Ik ben bij lange na geen expert en kan ook nergens garanties op geven.

Waren andere zaken, zoals erfelijke ziektes, maar zo makkelijk na te zoeken. Vooral polygenetische aandoeningen zoals epilepsie zijn een vloek voor elk ras. Wetenschappers ontdekken elke dag meer en wie weet, weten we ooit ook de genetische codes daarvoor!

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s